:: Nguyễn Mạnh Hùng::
“Nếu không gặp được Allen - người quét rác 10
năm về trước có lẽ giờ này, tôi đang quay cuồng trong vòng quay vô tận của đồng
tiền”,
-Giám đốc Thái Hà Books - Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ quan điểm sống của
mình.
Học là việc của cả đời. Ngày tốt nghiệp đại học tôi mới mới bắt đầu sự
nghiệp học hành của chính mình - học từ cuộc sống. Biết bao người thầy sau này
đã dạy cho tôi vô vàn kiến thức. Họ là các giáo sư, tiến sĩ, các chủ tịch, tổng
giám đốc của nhiều tập đoàn lớn trên thế giới. Tuy nhiên tôi không thể nào quên
được một người thầy đặc biệt của mình - thầy Allen.
Hằng ngày từ ký túc xá trên phố Mountain - Sydney (Australia), tôi khoác
ba lô đi học hay lên thư viện. Mỗi buổi sáng, tôi đều bắt gặp một anh công nhân
vệ sinh thu dọn quanh khu nhà. Anh luôn tươi cười và kèm theo là lời chào rất
thân thiện “Hello, how are you” (Chào bạn, bạn khỏe chứ?). Anh làm như vậy ngay
khi gặp tôi. Về phần mình tôi luôn lẳng lặng bước đi, khuôn mặt lạnh tanh và
khó chịu. Trong đầu tôi lúc đó chỉ hiện lên một ý nghĩ duy nhất “Thằng cha này
thấy sang bắt quàng làm họ. Hắn thấy tôi có chức vụ, có tiền bạc, có học thức
nên muốn bắt quen đây. Hắn thì có khác gì mấy cô công nhân vệ sinh hay đi dọn
rác trước cổng nhà mình ở phố Thái Hà, Hà Nội”.
Ngày tiếp theo, anh công nhân vệ sinh vẫn cười tươi, vẫn chào tôi hết
sức niềm nở. Tôi vẫn khó chịu và đút hai tay vào túi quần đi thẳng. Khuôn mặt
vênh váo. Ngày thứ ba vẫn vậy, anh quét rác lại chào tôi rất vui vẻ, khuôn mặt
và thân hình thể hiện sự thân thiện với tôi. Tuy nhiên, trong lần này, để cho
xong chuyện tôi đã trả lời anh ta một cách miễn cưỡng: “I am fine, thank you.
And you?” (Tôi khỏe, cám ơn anh. Thế còn anh?) Tôi nói xong và chợt nhận thấy
rằng mình đã cười. Tôi đã cười mà không biết, điều này không như trong kế hoạch
ban đầu của một người coi thường anh công nhân dọn vệ sinh. Thú vị hơn tôi phát
hiện ra khuôn mặt tươi tỉnh của chính mình, rằng hình như mình vui hơn, dễ chịu
hơn, hạnh phúc hơn, thư giãn hơn.
Vừa đi tôi vừa nghĩ về mình rồi lẩm bẩm: “Ta thật là ngu dốt”. Quả thật,
từ trước đến nay, trong suốt bao nhiêu năm qua tôi đã có một suy nghĩ không
đúng, rằng khi cười với ai đó tôi mang lại niềm vui cho họ. Khi bắt tay ai tôi
luôn nghĩ mình ban ơn cho họ. Khi gần gũi ai, tôi luôn nghĩ họ được lợi từ tôi.
Và, tôi thấy mình thật sai lầm. Bởi, khi tôi cười với anh công nhân quét rác
này người được lợi đầu tiên không phải là anh ta mà là chính tôi.
Và tôi chợt nhận ra rằng anh ta đâu có biết tôi là ai. Anh không hề biết
tôi có bao nhiêu tiền, làm chức vụ gì, có học thức đến đâu. Trong mắt anh ta
tôi từ ký túc xá bước ra tức tôi là sinh viên, là người đi học. Dù có học tiến
sĩ, thạc sĩ hay đại học vẫn là người đi học, là sinh viên. Mà thậm chí anh cũng
chẳng quan tâm tôi có là sinh viên hay không.
Trên
thực tế tôi chỉ là một người châu Á da vàng, mũi tẹt. Nhưng anh ta cũng chẳng
để ý đến chuyện ấy. Anh chỉ cười và chào tôi như đã và đang làm việc đó với tất
cả những ai từ ký túc xá bước ra. Tất cả mọi người là bình đẳng. Tất cả chúng
ta là con người. Tôi thấy xấu hổ và tôi đã nhận ra vấn đề. Tôi đã được học một
bài quý giá. Từ đó đi đâu, gặp ai tôi cũng chào và cười. Không chỉ cười mà là
cười rất tươi. Cười từ trái tim mình, từ đáy lòng mình.
Một bữa
nọ khi từ thư viện về tôi phát hiện ra Allen - người quét rác đang ngồi uống cà
phê trong quán. Anh ăn mặc rất lịch sự, vừa nhấm nháp ly café vừa đọc sách.
Ngạc nhiên và tò mò, tôi lại gần làm quen, cùng uống café, cùng nghe nhạc với
anh. Tôi không ngờ rằng người mặc bộ quần áo bảo hộ, đi lau nhà, quét rác mỗi
sáng bây giờ lại biến thành một người lịch lãm, trí tuệ thế này. Anh đọc sách
say sưa và đọc khá nhanh. Bài học nữa tôi đã học được: Mỗi lúc chúng ta đang
đảm nhận vai diễn nào đó, lúc đóng vai nào phải làm tốt vai đó. Hơn nữa, không
nên coi thường người công nhân quét rác. Anh ấy cũng đọc sách, cũng nghe nhạc,
cũng thưởng thức café và các món ăn.
Allen
đã kể cho tôi nghe vanh vách về Kim Tự Tháp ở Ai Cập, về những gì còn sót lại
từ vườn treo Babillon ở Iraq, về vùng đất lạnh và băng giá Siberie của nước
Nga. Anh nói về thời kỳ La Mã, về chiến tranh Nam Bắc của nước Mỹ, về cuộc sống
của người Eskimo. Đặc biệt anh nói về Việt Nam khi biết tôi là người Việt (Sau
này anh kể rằng anh cứ ngỡ tôi là người Thái hay Indonesia).
Hóa ra
Alen đam mê đi du lịch. Anh đi du lịch qua sách. Những hiểu biết của anh làm
tôi kinh ngạc. Hóa ra anh rất hiểu biết và có trí nhớ và sự tưởng tượng tuyệt
vời. Allen hỏi tôi khu vực Hạ Long có bao nhiêu hòn đảo? Khi đó, vì không biết,
tôi đã nói đại rằng quãng 1.000 hòn. Allen đã giảng giải về các hòn đảo, về địa
lý, khí hậu, thảm thực vật và thủy sản cũng như tính chất vùng biển của 1.960
hòn đảo, (chứ không phải con số 1.000 như tôi nghĩ) trong vùng diện tích 1.553
km2 này. Nhờ Allen mà tôi, có lẽ, đến chết không quên được những con số này.
Allen
đề nghị tôi phân tích về nhạc Việt Nam, nhất là vấn đề đặc biệt của loại nhạc 5
nốt này. Tôi ngạc nhiên vì chưa bao giờ biết đến nhạc của đất nước mình lại chỉ
có 5 nốt. Tôi luôn nghĩ nhạc gì thì nhạc, đã là nhạc thì phải là 7 nốt chứ.
Cuối cùng tôi đã phải há miệng ra nghe Allen nói về chèo, về cải lương, về chầu
văn, và về các loại nhạc cụ của Việt Nam, đất nước nơi tôi sinh ra và lớn lên.
Allen đã dạy cho tôi bài học quý giá về tính tìm tòi khám phá, rằng tôi phải
đọc nhiều hơn, tìm hiểu nhiều hơn, quan sát và ghi nhớ nhiều hơn.
Chính
từ bài học quý giá này mà ngay sau khi về Việt Nam tôi đã quyết định lái xe làm
một chuyến xuyên Việt. Tôi cũng quyết đi tham quan toàn bộ đất nước mình, không
bỏ sót tỉnh nào. Tôi chợt nhận ra rằng mình đã bỏ qua rất nhiều điều quan
trọng, rằng tôi đã đi đến tận 39 quốc gia nhưng lại chẳng hiểu được nhiều thứ
đang diễn ra ngay tại đất nước mình.
Ngày
tôi đến thăm nhà của Allen, tôi lại học thêm được một bài học quý giá nữa.
Allen có khoảng gần 1.000 cuốn sách. Là người học nhiều, đi nhiều, thường xuyên
mua và đọc sách nhưng tủ sách của tôi cũng chỉ có quãng 3.000 cuốn. Còn Allen,
một công nhân vệ sinh đã có một tủ sách quá vĩ đại. Anh đam mê sách và đã bỏ
một khoản tiền lớn ra mua, trưng bày sách. Anh nói đã đọc hết những cuốn sách
này. Thậm chí có những cuốn đọc đến 2-3 lần. Tôi nhớ khi đó tôi có mong muốn
quỳ dưới chân anh xin nhận anh làm thầy.
Cũng
tại những lần đến thăm anh, tôi đã được học cách nấu ăn. Làm sao nấu đơn giản,
đủ chất, ngon miệng mà không quá cầu kỳ. Một tình bạn thân thiết đã nảy mầm
giữa một doanh nhân với một anh quét rác. Chuyện này tôi không thể tưởng tượng
được trước đó một vài năm. Từ ngày gặp Allen tôi bỏ hẳn các tính xấu của mình:
kiêu ngạo, soi mói, coi thường người khác. Tôi cũng trở nên điềm đạm hơn, nói
nhỏ hơn, ít nóng tính hơn. Tôi cũng không còn “bệnh” nhìn hình dáng bên ngoài
mà kết luận con người nữa. Tôi luôn niềm nở và giúp đỡ mọi người. Tôi quyết
định chọn sứ mệnh “sẻ chia” của mình từ ngày đó.
Cũng
nhờ Allen và những người thầy khác sau này tôi đã hiểu và thực hành nguyên tắc
“cho mà không đòi hỏi, cho mà không cần nhận”. Tôi cũng đã triển khai mỗi ngày,
mỗi giờ cách sống “pay it forward” - đáp đền tiếp nối. Cũng từ ngày đó cuộc đời
của tôi luôn hạnh phúc, bình an và chan chứa yêu thương.
Gần
chục năm đã trôi qua. Bây giờ nghĩ lại, nếu không gặp được Allen, chắc tôi vẫn
đang quay cuồng trong vòng quay vô tận của đồng tiền, không chút nghỉ ngơi,
không dành thời gian để hiểu và sống hạnh phúc với những người xung quanh,
trong đó có các bạn bè, đồng nghiệp và hàng xóm. Tôi thật biết ơn thầy tôi, bạn tôi - Allan.
::Nguyễn
Mạnh Hùng
No comments:
Post a Comment