21/03/2014

Khuyết tật không còn là rào cản


                                                                                                ::Thọ Lê::

Một chàng trai Úc gốc Việt 29 tuổi, bằng những nỗ lực và sự kiên trì của mình, đã góp phần chứng minh rằng bị khuyết tật không hẳn là một hạn chế. Đó là Huy Nguyễn - công dân trẻ tiêu biểu năm 2014 của Vùng lãnh thổ Thủ đô (ACT Young Australian of the Year 2014).



                                                       Hình ảnh: Huy Nguyễn -


Khi tôi liên lạc với Huy, anh đang trong hành trình đến Wewak, PNG rồi sau đó là Timor-Leste để tham gia các dự án hỗ trợ cung cấp nước sạch, cải thiện điều kiện vệ sinh, môi trường tại đây của tổ chức phi chính phủ (NGO) Wateraid. Dường như, đi và làm việc luôn là hành trình không ngừng nghỉ với Huy, bất chấp những khuyết tật mà số phận áp lên anh.
Huy cho biết, trong chuyến đi này, anh được đến các vùng xa, gặp gỡ những người tàn tật ở đó, làm việc cùng những người bạn để hỗ trợ, tư vấn, hướng dẫn và trao cơ hội cho người tàn tật nâng cao đời sống. “Được gặp gỡ, đồng hành, tiếp xúc với những người khuyết tật có hoàn cảnh khó khăn, tôi thấy vui khi mình đã góp phần giúp họ vươn lên trong cuộc sống. Có những em bé, khuyết tật là một rảo cản ngăn các em tiếp xúc với thế giới bên ngoài khiến tôi thật sự thấy xúc động và có chút liên hệ với hoàn cảnh của mình trước đây”, Huy nói.  
Huy mắc bệnh bại liệt từ bé, khi anh mới 18 tháng tuổi. Căn bệnh biến chứng khiến anh không thể đi lại bằng chính đôi chân của mình, phải dùng nạng. 6 tuổi, Huy và gia đình được ba, từng là một thuyền nhân khi đến Úc, bảo lãnh qua Úc.
“Hồi qua Úc, suốt ngày Huy phải ngồi trên cùng chiếc xe lăn. Được gia đình, thầy cô và bạn bè giúp đỡ dữ lắm, nhưng không khỏi có lúc thấy buồn, nhất là khi thấy bạn bè chơi thể thao mà mình không thể tham gia,” Huy kể.
Bởi đó, anh càng ý thức hơn, rằng những khuyết tật thể chất và những trớ trêu của cuộc sống có thể đẩy một đời người ra khỏi vòng xoay của nó. Và muốn vượt qua nó, ta phải biết đứng lên, trong sự trợ lực của cộng đồng. Biết vậy nên Huy không ngần ngại dự phần vào việc hỗ trợ cho những số phận không may, những người khuyết tật vượt lên những rào cản thể chất ấy. 
Tốt nghiệp Đại học Quốc gia Úc (ANU) năm 2010 với bằng kỹ sư, Huy tâm đắc với cách tiếp cận hệ thống đổi mới (innovative approaches across system) mà đối tượng ở đây là người khuyết tật. Huy giải thích, đó là việc sử dụng một tổng thế các chiến lược rộng lớn hơn thay cho cách tiếp cận bộ phận với từng chính sách riêng rẽ cho từng lĩnh vực; gắn kết đối tượng được hỗ trợ, nhà quản lý, xã hội cũng như các bên liên quan khác.
Với tư duy đó, năm 2012, Huy sáng lập kiêm giám đốc điều hành Enable Development 2012 - một doanh nghiệp xã hội chuyên hỗ trợ nâng cao chất lượng cuộc sống của người khuyết tật. Enable Development giải quyết những thách thức của tình trạng khuyết tật trong cộng đồng bằng cách tập trung thiết kế các chương trình phát triển dài hạn và bền vững, đưa các chuyên gia có kiến thức và kinh nghiệm đào tạo, hướng dẫn nâng cao năng lực của người khuyết tật theo phương pháp ngang hàng (peer-to-peer methodology); giảm rào cản về chi phí và công nghệ của các thiết bị trợ giúp nhằm thúc đẩy chất lượng cuộc sống của người khuyết tật. Ngoài ra, Enable Development còn tư vấn cho các doanh nghiệp, tổ chức cách thức tiêp cận phù hợp với đối tượng là người khuyết tật. Không chỉ ở Úc, những hoạt động của Huy còn vươn ra đến đảo quốc Solomon, Vanuatu và Timor-Leste.
Enable Development đang góp phần từng ngày thay đổi đời sống của người khuyết tật ở Úc và các đảo quốc Thái Bình Dương. Tuy nhiên, Huy cho biết, khó khăn lớn nhất với Enable Development là làm sao để kinh doanh trong một lĩnh vực thường được nhìn nhận là khó tạo ra lợi nhuận và lâu nay vẫn gói trong nội hàm từ thiện. Bởi vậy, tìm hướng để gắn kinh doanh với mục đích tốt, một sứ mệnh xã hội và hướng đến việc tạo ra các giá trị xã hội là rất khó. “Nhưng chính bởi nhận thức rằng đây là lĩnh vực còn khó khăn nên tôi càng quyết tâm và thích thú”, Huy chia sẻ.
Năm 2013, Huy cũng đứng ra tổ chức Enable Canberra - một chiến dịch tiếp thị xã hội với mục tiêu cung cấp thông tin trực tuyến nhằm hỗ trợ người khuyết tật khi họ  đến Canberra tham gia các hoạt động hay đi du lịch; đồng thời, tác động để Canberra  ngày càng trở thành không gian thân thiện với những người có nhu cầu đặc biệt, gồm cả người khuyất tật, trẻ em, người già, phụ nữ có thai…
“Cũng là xuất phát từ trải nghiệm cá nhân thôi. Là một người khuyết tật, tôi từng thấy mình bất an đến thế nào khi đến một không gian mới, không có đủ những trang bị cần thiết cho nhu cầu của người khuyết tật; cả những bối rối ngay cả khi không thể mở cửa được cửa cầu thang hay nhà vệ sinh… Với Enable Canberra, chúng tôi cung cấp thông tin trực tuyến cần thiết, cả bằng hình ảnh nữa, cho những người có nhu cầu đặc biệt, để họ dự lường và chuẩn bị trước, tự tin hơn khi đến Canberra”, Huy thố lộ. 
Ngoài ra, Huy còn tham gia vào việc giảng dạy tại ANU nhằm trao đổi những kinh nghiệm cũng như quan điểm của mình về cách tiếp cận hệ thống đổi mới; phát triển bộ công cụ học tập liên quan đến cách tiếp cận này sử dụng trong các khóa học tại ANU cũng như các trường đại học khác của Úc và quốc tế.
Hỏi Huy về dự định tương lai, rằng anh có ý định triển khai các dự án ở Việt Nam, Huy cười: “Đó là điều tôi ấp ủ từ rất lâu và luôn tìm cơ hội để tham gia. Được đóng góp cho nơi sinh thành ra mình thì còn gì thích thú hơn; hơn nữa, tôi lại có cơ hội tập nói tiếng Việt cho thành thạo hơn (cười)”.
Thọ Lê
(Radio Australia)

No comments:

Post a Comment